- অৰূপ কলিতা
বিতৰ্কিত , জনপ্ৰিয় , বিবাদিত – যি বুলিয়েই কোৱা নহওক কিয় লালুপ্ৰদসাদ যাদৱ ভাৰতীয় ৰাজনীতিৰ এক অনস্বীকাৰ্য ব্যক্তিত্ব ৷ বাৰে বাৰে লালুপ্ৰসাদ যাদৱৰ ৰাজনৈতিক শ্ৰদ্ধাঞ্জলি লিখা হয় কিন্তু ফিনিক্স পখীৰ দৰে তেও আকৌ উভতি আহে ৰাজনীতিৰ ময়দানলৈ ৷ সেইগৰাকী লালুপ্ৰসাদ যাদৱ ,যিয়ে নিজেই ঘোষণা কৰিছিল – “যব টক চমোচা মে আলু হ্যায়, তব টক বিহাৰ মে লালু হ্যায়”৷ দীৰ্ঘদিনৰ কাৰাবাসৰ অন্তত শেহতীয়াকৈ মুক্তি লাভ কৰিছে লালু প্ৰসাদ যাদৱে ৷ শৰীৰ অসুস্থ যদিও তেও দিল্লীত বিভিন্ন বিৰোধী নেতাৰ সৈতে আলোচনা চলাই যোৱাৰ খবৰ ওলাইছে ৷ বহু দুৰ্নীতিৰ গোচৰত কাৰাগাৰলৈ যোৱা পাছতো , প্ৰতিপক্ষই চক্ৰবেহুত বন্দী কৰি পেলোৱাৰ পাছতো লালুপ্ৰসাদ কেনেকৈ বাৰে বাৰে সদম্ভে উভতি আহে , সেয়া কোনো থ্ৰীলাৰ চিনেমাতকৈ কম আশ্চৰ্যকৰ কাহিনী নহয় ৷
- Donation -
(সবিশেষ ভিডিওৰ ৰূপত চাবলৈ ইয়াত ক্লিক কৰক )
বহুবাৰ লালুপ্ৰসাদ যাদৱ অভাবনীয় বিপদৰ সন্মুখীন হৈছে ৷ দুৰ্যোগে আগুৰি ধৰিছে লালুপ্ৰসাদক ৷ কিন্তু চক্ৰবেহুৰ পৰা ওলাই অহাৰ কৌশল ভালদৰেই আয়ত্ত কৰি লৈছে লালুপ্ৰসাদ যাদৱে ৷ তেওৰ বাবে আটাইতকৈ প্ৰত্যাহ্বানৰ সময় আছিল বিহাৰৰ মুখ্যমন্ত্ৰী হিচাপে দ্বিতীয়টো কাৰ্যকাল ৷১৯৯৫ চনত দ্বিতীয়বাৰ বিহাৰৰ মুখ্যমন্ত্ৰীৰ শপত লোৱা লালুপ্ৰসাদ যাদৱৰ দ্বিতীয়টো কাৰ্যকাল মুঠেই সুখকৰ নহ’ল ৷ পশুখাদ্য কেলেংকাৰিত দুবাৰকৈ জেললৈ গ’ল মুখ্যমন্ত্ৰী লালুপ্ৰসাদ যাদৱ ৷এবাৰ ১৯৯৭ চনৰ জুলাইত আৰু আনবাৰ ১৯৯৮ ৰ অক্টোবৰত ৷এই সময়ছোৱাত তেওৰ পত্নী ৰাবৰী দেৱীয়ে কাৰ্যভাৰ ল’লে ৷ কিন্তু প্ৰশাসনৰ আওভাও একোৱেই নাপালে ৷ অস্তিত্বহীন হৈ পৰিল বিহাৰৰ চৰকাৰ – প্ৰশাসন ৷ চাৰিওফালে লালুবিৰোধী পৰিৱেশ ৷ সুযোগ বুজি এন ডি এ মিত্ৰজোটে বিহাৰৰ ৰাজনীতিত সবল ৰূপত আত্মপ্ৰকাশ কৰিলে ৷১৯৯৯ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনত লালুৰ বিপদঘন্টা ভালদৰেই বাজি উঠিল ৷ ৫৪ খন আসনৰ ভিতৰত আৰ জে ডিয়ে পালে মাত্ৰ ৭ খন আসন ৷ জংঘলৰাজৰ অভিযোগত কেন্দ্ৰই বৰ্খাস্ত কৰিলে ৰাবৰী দেৱীৰ চৰকাৰ ৷ ২০০০ চনৰ ফেব্ৰুৱাৰীত নতুন নিৰ্বাচনৰ দিন ঘোষণা কৰা হ’ল ৷লালু প্ৰসাদ যাদৱৰ সকলো ৰাজনৈতিক কেৰিয়াৰ তেতিয়া অস্তাচলত ৷ ইফালে , নীতিশ কুমাৰক সন্মুখত লৈ এন ডি এ প্ৰবল আত্মবিশ্বাসেৰে নিৰ্বাচনী ময়দানত নামি পৰিল ৷ অটল বিহাৰী বাজপেয়ী , লালকৃষ্ণ আদৱানী , ৰামবিলাস পাছোৱান , জৰ্জ ফাৰ্ণাণ্ডেজ , শাৰদ যাদৱ , শত্ৰুঘ্ন সিনহা সকলো নীতিশ কুমাৰৰ পক্ষত ৷ লালুৰ মুখমণ্ডলত সংশয়ৰ ডাৱৰ ৷আনকি ৰাজ্যসভাৰ টিকটৰ আশাত হেমা মালিনীও এন ডিএৰ প্ৰচাৰ অভিযানত জড়িত হ’ল ৷ লালু প্ৰসাদ যাদৱ সঁচাকৈয়ে এইবাৰ অকলশৰীয়া হৈ পৰিল ৷হতাশ মনেৰে ঘণিষ্ঠ সাংবাদিকৰ আগত স্বগতোক্তি কৰিলে ,”মই যি কৰিব পাৰো সকলো কৰিছো ৷ কিন্তু এইবাৰ নিৰ্বাচনত মই একেবাৰে অকলশৰীয়া ৷ এটা বিশাল সেনাবাহিনীৰ বিৰুদ্ধে যুজি থকা এজন অকলশৰীয়া মানুহ ৷গোটেই কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰীসভাখন এজন লালুৰ বিৰুদ্ধে যুজিবলৈ উঠিপৰি লাগিছে ৷ এক ডৰ্জন হেলিকপ্তাৰ লৈ তেওলোক বিহাৰত ঘূৰি ফুৰিছে ৷ কিন্তু মোৰ ওচৰত আছে মাত্ৰ এখন হেলিকপ্তাৰ ৷ এজন অকলশৰীয়া মানুহে আৰু কিমান কি কৰিব পাৰিব ৷”
ইমানৰ পাছতো যুদ্ধক্ষেত্ৰ এৰি নিদিলে লালু প্ৰসাদ যাদৱে ৷ এন ডি এই লালুৰ শাসনকালৰ জংঘলৰাজক মূল নিৰ্বাচনী ইছ্যু হিচাপে ল’লে ৷ বিজয়ক লৈ এন ডি এ ইমানেই নিশ্চিত আছিল যে ভোটগণনাৰ দুদিন আগতে আৰক্ষী – প্ৰশাসনৰ বিষয়াক মুকলি ধমকি দিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে ৷ কিন্তু ফলাফল আহিল সম্পূৰ্ণ বিপৰীত ৷এইবাৰো জনাদেশ থাকিল লালুপ্ৰসাদৰ আৰ জে ডিৰ প্ক্ষত ৷ ২০০০ চনৰ বিধানসভা নিৰ্বাচনত আৰ জে ডিয়ে লাভ কৰিলে ১২৪ খন আসন ৷ ১৯৯৫ ৰ ১৬৪ খন আসনৰ তুলনাত এয়া যথেষ্ট কম যদিও সংখ্যাগৰিষ্ঠতা লালুৰ পক্ষতেই থাকিল ৷ এন ডি এৰ সকলো নেতা আচৰিত হৈ পৰিল ৷লালু প্ৰসাদ যাদৱৰ বাবেও এয়া আশ্চৰ্যকৰ উপলব্ধিতকৈ কোনোগুণে কম নাছিল ৷ পৰাজিত শিবিৰে পাছত বিশ্লেষণ কৰি দেখিলে যে হাজাৰ বিৰোধিতাৰ পাছতো লালুপ্ৰসাদৰ নিজৰ ভোটবেংক অক্ষত আছিল ৷ আনকি বিৰোধীয়ে অনা জংঘলৰাজৰ অভিযোগক লালুপ্ৰসাদে অস্বীকাৰ কৰাৰ সলনি নিজা কৌশলেৰে তাক জব্দহে কৰি পেলালে ৷ এন ডি এৰ ফালৰ পৰা লালুৰ শাসনকালক যিমানেই জংঘলৰাজ বুলি অভিহিত কৰা হ’ল, সিমানেই লালুৰ বাবে নিজৰ পুৰণি ভোটবেংক সংগঠিত কৰি ৰখাটো সহজ হৈ উঠিল ৷ জাতিগত ৰাজনীতিৰ অতি পাকৈত খেলুৱৈ লালুৱে স্বভাৱজাত শৈলীৰে ইখনৰ পাছত সিখন সভাত বক্তৃতা দি গ’ল – “ আপোনালোকে জানেনে তেওলোকে কিয় আমাৰ শাসনকালক জংঘলৰাজ বুলি কয়?কাৰণ লালুৰ শাসনকালত আপোনালোকৰ দৰে গৰীৱ , বঞ্চিতসকলেও মূৰ তুলি জীয়াই থাকিব পাৰিছিল আৰু উচ্চ জাতিৰ লোকসকলে প্ৰভূত্ব খটুৱাব পৰা নাছিল ৷ যেতিয়া তেওলোকে জংঘলৰাজৰ অন্ত পেলোৱাৰ কথা কয় , তাৰ আচল অৰ্থ হ’ল আপোনালোকৰ শাসনৰ অন্ত পেলাব বিচাৰিছে ,বিহাৰৰ গৰীৱ লোকৰ শাসনৰ অন্ত পেলাব বিচাৰিছে ৷উচ্চ জাতিৰ লোকসকলে আকৌ এবাৰ আপোনালোকৰ ওপৰত শাসন চলাব বিচাৰিছে ৷” লালুপ্ৰসাদৰ তেজস্বী ভাষনে বিহাৰৰ দলিত বঞ্চিতসকলৰ ভৰষা আকৌ এবাৰ জয় কৰিবলৈ সক্ষম হ’ল ৷ ভোটৰ হাৰ কম হ’লেও সংখ্যাগৰিষ্ঠতা অক্ষুন্ন থাকিল ৷ এন ডিএৰ বিশাল বাহিনীৰ সকলো ৰণকৌশল নিষ্ফল প্ৰমানিত হ’ল ৷ বিশেষকৈ যাদৱ আৰু মুছলমানে সম্প্ৰদায়ে লালুক মুকলি মনেৰে সমৰ্থন জনালে ৷ ২০০০ চনত উত্তেজনাময় নিৰ্বাচনী খেলখনত শেষ বাজিমাত লালুপ্ৰসাদ যাদৱেই কৰিলে ৷ ৰাবৰী দেৱী পুণৰ বিহাৰৰ মুখ্যমন্ত্ৰী হ’ল ৷
বিহাৰৰ দৰে সংবেদনশীল ৰাজনৈতিক মঞ্চত লালু প্ৰসাদ যাদৱে জাতিগত সমীকৰণৰ জড়িয়তেই তিনিটা কাৰ্যকালৰ শাসন নিজৰ হাতৰ মুঠিত ৰাখিব পাৰিছিল ৷ ইয়াৰ বাবে তেও নিজৰ এক সুকীয়া ইমেজ তৈয়াৰ কৰিছিল ৷ মুখ্যমন্ত্ৰীৰ বাসভৱন সাধাৰণ লোকৰ বাবে মুকলি কৰি দিছিল , মুখ্যমন্ত্ৰী হৈও নিজৰ পোহনীয়া গৰুৰ চোৱাচিতা নিজেই কৰিছিল ৷কেতিয়াবা হঠাৎ ৰাস্তাত গাড়ী ৰখাই গৰীৱ ঘৰৰ শিশুৰ মাজত মিঠাই বিতৰণ কৰে, হৰিজনৰ সন্তানক কোলাত তুলি মৰম কৰে , , উচ্চজাতিৰ সমাজে হেয় চকুৰে চোৱা লোকক নিজৰ হেলিকপ্তাৰত উঠাই এপাক ফুৰাই আনে – এনেকৈয়ে বিহাৰৰ পিছপৰা আৰু সংখ্যালঘু লোকসকলৰ বাবে যেন নিজৰ ঘৰৰ মানুহ যৈ পৰিছিল লালুপ্ৰসাদ যাদৱ ৷ উচ্চ জাতিৰ দমনক আধাৰ কৰিয়েই তেও ৰাজনীতি কৰিছিল ৷ ২০০০ চনৰ আগত , ১৯৯৫চনৰ নিৰ্বাচনতো লালু সমাজবাদী পাৰ্টী , কংগ্ৰছ , বিজেপিৰ পৰা প্ৰবল প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছিল ৷ আনফালে আছিল মুখ্য নিৰ্বাচনী আয়ুক্ত টি এন চেচানৰ শেনচকু ৷সেইবাৰো “ভুৰা বাল হটাও” শ্ল’গান দি বিপুল সংখ্যাগৰিষ্ঠতা লাভ কৰিছিল লালুপ্ৰসাদে ৷ ‘ভুৰা বাল’ মানে উচ্চ জাতিৰ ভুমিহাৰ , ৰাজপুত , ব্ৰাক্ষ্মণ আৰু লালাসকলক ক্ষমতাৰ পৰা আতৰত ৰখাৰ আহ্বান জনাইছিল ৷ এইদৰে জাতি বিদ্বেষৰ শ্ল’গানেৰে ক্ষমতা নিজৰ হাতলৈ আনিছিল এইগৰাকী চৰ্চিত, বিতৰ্কিত ৰাজনীতিকে ৷
১৯৯০ চনত প্ৰথমবাৰ লালুপ্ৰসাদ যাদৱ বিহাৰৰ মুখ্যমন্ত্ৰী হোৱাৰ কাহিনী আৰু বেছি চাঞ্চল্যকৰ ৷১৯৯০ চনত জনতা দলে সহযোগী দলৰ সৈতে বিহাৰত সংখ্যাগৰিষ্ঠতা লাভ কৰে৷ নিৰ্বাচনৰ পাছতহে ক্ষমতাৰ আচল ৰণ আৰম্ভ হ’ল ৷ লালু তেতিয়া আছিল জনতা দলৰ লোকসভাৰ সাংসদ ৷ যদিও জানিছিল যে তেওক মুখ্যমন্ত্ৰী পতা নহয় , তথাপিও এঘৰী যুজি চোৱাৰ মন মেলিলে ৷ ইফালে , প্ৰধানমন্ত্ৰীৰ আসনত থকা জনতা দলৰ ভি পি সিঙৰ প্ৰথম পছন্দ আছিল ৰামসুন্দৰ দাস৷ ৰামসুন্দৰ দাসক মুখ্যমন্ত্ৰী পাতিবলৈ দিল্লীৰ পৰা প্ৰেৰণ কৰা হ’ল জৰ্জ ফাৰ্ণাণ্ডেজক ৷ লালুপ্ৰসাদেও মুখ্যমন্ত্ৰী হোৱাৰ সুযোগ এৰি দিব নুখুজিলে ৷ তেও কাষ চাপিল ভি পি সিঙৰ প্ৰতিদ্বন্দী হিচাপে পৰিচিত চন্দ্ৰশেখৰৰ ৷ভি পি সিঙৰ মানুহক পৰাস্ত কৰাৰ স্বাৰ্থতে চন্দ্ৰশেখৰে লালুক সহায় কৰাৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিলে ৷ যিদিনা বিধায়িনী দলৰ নেতা নিৰ্বাচনৰ দিন আহিল , মুখ্যমন্ত্ৰীৰ দাবীদাৰ হৈ আন এজন নেতা থিয় হ’ল৷ তেও ৰঘুনাথ ঝা ৷ ঝাক প্ৰক্ষেপ কৰিছিল চন্দ্ৰশেখৰে ৷ মুখ্যমন্ত্ৰী পদৰ বাবে শক্তিশালী প্ৰাৰ্থী নাছিল যদিও বিধায়িনী দলৰ ভোট বিভাজনৰ বাবেই ৰঘুনাথ ঝাক এই দৌৰত চামিল কৰা হ’ল ৷ জাতিৰ আধাৰতে বিধায়িনী দলৰ মাজত ভোটদান হ’ল৷ শেষত দেখা গ’ল – ৰামসুন্দৰ দাসে হৰিজন বিধায়কৰ আৰু ৰঘুনাথ ঝাই সবৰ্ণ বিধায়কৰ ভোটসমূহ লাভ কৰিলে ৷ তেওলোকৰ মাজত বিধায়কৰ ভোট বিভাজিত হোৱাৰ বিপৰীতে পিছপৰা জাতিৰ বিধায়কসকলৰ ভোট লাভ কৰি সামান্য ব্যৱধানত লালুপ্ৰসাদ যাদৱ নেতা হিচাপে নিৰ্বাচিত হ’ল ৷
সেইগৰাকী লালুপ্ৰসাদ বিহাৰৰ ক্ষমতাৰ পৰা আতৰ হোৱাৰ পাছতো দিল্লীৰ ক্ষমতাৰ কৰিড’ৰত দপদপনি অব্যাহত ৰাখিলে ৷২০১৫ চনত নীতিশ কুমাৰৰ সৈতে পুনৰ বিহাৰৰ ক্ষমতালৈ উভতি আহিছিল যদিও সেই জোটবন্ধন বেছিদিন নিটিকিল ৷ শেহতীয়া বিহাৰ বিধানসভা নিৰ্বাচনত লালুপ্ৰসাদ যাদৱ কাৰাবন্দী হৈ ৰ’ল ৷লালুবিহীন বিহাৰৰ নিৰ্বাচন স্বাভাৱিকতে আছিল ৰঙহীন ৷ সমাগত লোকসভা নিৰ্বাচনত লালুপ্ৰসাদৰ ভূমিকা কি হয় , তাৰ ওপৰতো দেশবাসীৰ দৃষ্টি নিবদ্ধ হৈ থাকিব ৷
