কংগ্ৰেছ এতিয়াও আত্মবিশ্বাসী যে সমগ্ৰ দেশৰ জনতাই বিজেপিৰ পৰা পৰিত্ৰাণ বিচাৰি কংগ্ৰেছক ভোট দিবলৈ উদগ্ৰীৱ হৈ আছে৷ কিন্তু কংগ্ৰেছৰ এই ভাৱনাক এটাৰ পাছত আন এটা নিৰ্বাচনৰ ফলাফলে বাৰম্বাৰ ভুল প্ৰমানিত কৰিছে৷ এইটো অনস্বীকাৰ্য যে ভাৰতৰ নিৰ্বাচনী প্ৰক্ৰিয়া এতিয়া চূড়ান্ত অস্বচ্ছ, ই ভি এম সন্দেহৰ আৱৰ্তত, কিন্তু তাৰ পাছত এইটোও সত্য যে কংগ্ৰেছে ভবা ধৰণে তেওঁলোকৰ অনুকূলে কোনো বতাহ বলা নাই৷ এই সাধাৰণ বাস্তৱক কংগ্ৰেছে এতিয়াও অনুধাৱন কৰিব পৰা নাই অথবা দলটোৰ ৰণনীতিকাৰসকল এতিয়াও এক ধৰণৰ বিভ্ৰমৰ স্বীকাৰ হৈ আছে৷ যাৰ বাবে লোকসভা নিৰ্বাচনৰ পাছৰ পৰা দলটোৱে সহযোগীসকলক আওকাণ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে৷ শেহতীয়া নিৰ্বাচনৰ ফলাফলৰ পাছত দেশৰ এগৰাকী প্ৰখ্যাত সাংবাদিক শেখৰ গুপ্তাই কংগ্ৰেছৰ শেহতীয়া গতি বিধি সন্দৰ্ভত এক সময়োচিত বাখ্যা আগবঢ়াইছে৷ শেখৰ গুপ্তাই বাখ্যা কৰিছে কিদৰে বিজেপি আৰু কংগ্ৰেছে মিত্ৰতাৰ ধৰ্ম পালন কৰে৷ তেওঁ এন ডি এৰ উদাহৰণ দি কৈছে যে ১৯৯৮ চনত যেতিয়া প্ৰথম এন ডি এ গঠন হৈছিল, অটল বিহাৰী বাজপেয়ী আছিল মিত্ৰজোঁটৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ নেতা৷ কিন্তু এন ডি এৰ সমন্বয়কৰ দায়িত্ব দিয়া হৈছিল সমতা পাৰ্টীৰ জৰ্জ ফাৰ্ণাণ্ডেজক৷ একেদৰে নৰেন্দ্ৰ মোদীৰ উত্থানৰ সময়তো এন ডি এৰ সমন্বয়কৰ দায়িত্বত আছিল চন্দ্ৰবাবু নাইডু৷ ২০১৮ চনত এন ডি এৰ পৰা বিচ্ছিন্ন হোৱাৰ আগলৈ তেওঁ বিজেপি মিত্ৰজোঁটৰ সমন্বয়কৰ দায়িত্ব পালন কৰিছিল৷ ইয়াৰ বিপৰীতে কংগ্ৰেছৰ নেতৃত্বত লোকসভা নিৰ্বাচনৰ পূৰ্বে গঠন হোৱা ইণ্ডিয়া মিত্ৰজোঁটত আৰম্ভণিৰে পৰা সমন্বয়কৰ পদক লৈ অৰিয়াঅৰি অব্যাহত থাকিল৷ নীতিশ কুমাৰে সমন্বয়কৰ পদ লাভ নকৰা বাবেই ইণ্ডিয়া এৰি এন ডি এলৈ উভতি গ’ল৷ তাৰ পাছত নিৰ্বাচন পাৰ হ’ল৷ আজিও ইণ্ডিয়া মিত্ৰজোঁটৰ না এটা কাৰ্যালয় আছে , না আছে এগৰাকী সমন্বয়ক৷ কংগ্ৰেছ দলে ভাবে যে মিত্ৰদলক সামান্য সুযোগ দিলেই তেওঁলোকে কংগ্ৰেছৰ ভেটি মাটি দখল কৰিব ৷ এই মানসিকতাৰ বাবেই হাৰিয়ানাত কংগ্ৰেছ বিপৰ্যয়ৰ সন্মুখীন হ’ল বুলি শেখৰ গুপ্তাই মন্তব্য কৰে৷ তেওঁৰ মতে হাৰিয়ানাৰ ১১ টা সমষ্টিত মুছলমান ভোটাৰৰ প্ৰভাৱ আছে৷ ইয়াৰে ১০ টাতেই বিজেপি বিজয়ী হ’ল৷ যদিহে সংখ্যালঘু ভোটাৰৰ প্ৰভাৱ থকা কেইটামান সমষ্টি কংগ্ৰেছে সমাজবাদী পাৰ্টীক এৰি দিলেহঁতেন আৰু অখিলেশ যাদৱ প্ৰচাৰত নামিলহঁতেন, তেনেহ’লে হয়তো কংগ্ৰেছে অন্য এক ফলাফল লাভ কৰিলেহেঁতেন৷ একেদৰে আম আদমী পাৰ্টীৰ লগত মিত্ৰতা কৰিলেও কেজৰিৱালৰ দৰে শক্তিশালী কেম্পেইনাৰ কংগ্ৰেছে লাভ কৰিলেহেঁতেন৷ কিন্তু কংগ্ৰেছে ভাবে যে সহযোগীসকলৰ অভিপ্ৰায় তেওঁলোকৰ স্থান দখল কৰা৷ সেইবাবেই কংগ্ৰেছৰ নেতৃত্বত ইণ্ডিয়া মিত্ৰজোঁটে আজিও পূৰ্ণতা লাভ নকৰিলে৷
যদিও ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰেক্ষাপটত কংগ্ৰেছৰ ভূমিকাক লৈ শেখৰ গুপ্তাই এই বিশ্লেষণ কৰিছে, তাৰ প্ৰতিফলন দেখা গ’ল অসমৰ শেহতীয়া উপ নিৰ্বাচনতো৷ মাত্ৰ এখন আসনক কেন্দ্ৰ কৰি ভংগ কৰি দিয়া হ’ল অসমৰ বিৰোধী মিত্ৰজোঁট৷ প্ৰশ্নটো যদিও বিহালী সমষ্টিক লৈ আছিল, শেষ পৰ্যন্ত এয়া হৈ পৰিল কংগ্ৰেছৰ সহযোগী দলসমূহৰ বাবে আত্মসন্মানৰ বিষয়৷ চৰ্চা অনুসৰি, সাংসদ গৌৰৱ গগৈয়ে একক কৰ্তৃত্বৰে বিজেপি ত্যাগী জয়ন্ত বৰাক উপ নিৰ্বাচনত প্ৰাৰ্থিত্ব প্ৰদান কৰিলে৷ কিন্তু তাৰ পূৰ্বে তেওঁ অসমত কংগ্ৰেছৰ সহযোগী দলসমূহৰ নেতৃত্বৰে টেলিফোনিক বাৰ্তালাপ পৰ্যন্ত নকৰিলে৷ হয়তো গৌৰৱ গগৈৰ হস্তক্ষেপে বা কংগ্ৰেছৰ আলোচনাৰ পদক্ষেপে আন আন বিৰোধী দলসমূহকো সহমতলৈ আনিব পাৰিলেহেঁতেন৷ তেতিয়া আন বিৰোধী নেতাসকলকো কংগ্ৰেছে প্ৰভাৱশালী কেম্পেইনাৰৰ ৰূপত লাভ কৰিলেহেঁতেন৷ কিন্তু কংগ্ৰেছৰ তৰফৰ পৰা শেষ পৰ্যন্ত তেনে কোনো পদক্ষেপ লোৱা নহ’ল৷ যাৰ ফলত উপ নিৰ্বাচনতেই বিৰোধী মিত্ৰজোঁট ভংগ হৈ পৰিল৷ যিদৰে এ আই চি চিয়ে যে মিত্ৰতাক এটা গঠনমূলক ৰূপ দিলেই মিত্ৰদলে তেওঁলোকৰ ভোটবেংক দখল কৰিব বুলি ভাবে, ঠিক এ পি চি চিয়েও সহযোগী দলসমূহক অসমৰ ৰাজনীতিত সামান্য সুযোগ দিবলৈ ইচ্ছুক নহয়৷ কংগ্ৰেছৰ এই সামন্তীয় মনোভাৱৰ বাবেই বিৰোধী ৰাজনীতি এতিয়াই ধুৱলী–কুঁৱলী হৈ পৰিছে৷ জনতাৰ আস্থাৰ তুলাচনীত উঠাৰ আগতেই বিৰোধী শিবিৰত চৰম অবিশ্বাসৰ বাতাবৰণৰ সূচনা হৈছে৷ যিয়ে বিজেপিক অধিক উৎফুল্লিত কৰি তুলিছে৷ কংগ্ৰেছে এই বাস্তৱতাক যিমান সোনকালে বুজি উঠিব, তাৰ ওপৰতে অসমৰ বিৰোধী ৰাজনীতিৰ অনাগত ভৱিষ্যত নিৰ্ভৰ কৰিব৷